Jeśli w twoim zakładzie znajdują się instalacje pneumatyczne, to wiesz, jak ważne jest odpowiednie przygotowanie ich do nadchodzącej zimy. Pominięcie choćby jednego elementu może spowodować taką samą awarią jak pominięcie dziesięciu. Dlatego musisz dokładnie wiedzieć, co sprawdzić i jak to zrobić. Pokażemy Ci to, wraz z gotową checklistą, dzięki której sam przeprowadzisz taką kontrolę od ręki.
Wiele firm bagatelizuje tę sprawę. Wykonują zabiegi konserwacyjne rzadziej, wychodząc z błędnego założenia, że zalecane działania są przesadzone, a przecież "robimy tak od dawna i nic się jeszcze nie stało".
Często też jesteśmy świadkami jak sprawdzane są tylko niektóre istotne elementy, podczas gdy znaczna ich część jest zupełnie pomijana. Zupełnie, jakby na niektóre części instalacji miała nie działać wilgotność, temperatura oraz zwykła eksploatacja.
Dzieje się tak z różnych powodów, od niepełnej metodologii kontrolnej po braki w zasobach ludzkich. Oba te problemy możesz rozwiązać. Tutaj skupimy się na tym pierwszym i pokażemy jak łatwo zrobić to dobrze.
Na każdą instalację pneumatyczną składa się wiele elementów, które wymagają oddzielnego sprawdzenia. Zacznijmy od przewodów, które łączą sprężarkę, zbiornik i armaturę. Na co powinieneś zwrócić uwagę przygotowując je do pracy w zimie?
Po pierwsze, upewnij się, że wszystkie poziome przewody pneumatyczne ułożone są z niewielkim spadkiem (1-2%) w kierunku odbiorników sprężonego powietrza. Takie ułożenie przewodów zapobiega gromadzeniu się skroplin wewnątrz rurociągów i umożliwia ich usuwanie w układach przygotowania powietrza oraz zbiornikach pośrednich.
Po co to w ogóle sprawdzać jeśli wcześniej było OK?
Dlatego, że zarówno w czasie normalnej eksploatacji, jak i prowadzonych w zakładzie czynności modernizacyjnych może dojść do zmiany położenia przewodów instalacji pneumatycznej i zakłócenia minimalnego spadku rur.
Powoduje to poważne zakłócenia w pracy instalacji oraz urządzeń pneumatycznych związane z miejscowym gromadzeniem skroplin.
Wyobraź sobie hipotetyczną ale bardzo realną sytuację, w której w najniższym punkcie rurociągu gromadzi się około 250 ml skroplin, tyle co w pełnej szklance. Skropliny te, w momencie załączenia maszyny po przerwie technologicznej, wraz ze wzrostem przepływu powietrza dostają się do odwadniacza.
Doprowadza to do przepełnienia małego zbiorniczka odwadniacza a w efekcie do zanieczyszczenia oraz uszkodzenia wysp zaworowych i elektrozaworów sterujących maszyną.
Instalacje pneumatyczne w zakładach przemysłowych przechodzą często przez wiele pomieszczeń technologicznych, w których panują zróżnicowane temperatury. Co więcej, w wielu zakładach część instalacji pneumatycznej ułożona jest pomiędzy kilkoma budynkami.
Choć są to sytuacje powszechne i normalne, to jest to poważne wyzwanie dla właściwej konserwacji tych części instalacji. Nie należy tego lekceważyć, bo choć dobrze zaprojektowana instalacja nie będzie stwarzać żadnych problemów, to warunki atmosferyczne na zewnątrz już mogą.
Dlatego przed okresem zimowym powinieneś sprawdzić poprawność odwadniaczy w tych miejscach, gdzie instalacja przechodzi do pomieszczeń o niższej temperaturze bądź wychodzi poza budynek. Zwróć uwagę na odpowiednie zaizolowanie miejsc, w których instalacja przechodzi przez ściany oraz odcinków które znajdują się poza budynkami.
Pamiętaj, że powietrze znajdujące się w instalacji może zawierać wilgoć. Norma ISO 8573.1 wyodrębnia klasy jakości powietrza i mówi o zawilgoceniu oraz zawodnieniu powietrza w instalacjach pneumatycznych. I jeżeli używasz powietrza o klasie jakości 4, 5 lub 6, to musisz mieć na uwadze, że punkt rosy dla tego medium wynosi odpowiednio +3°C , +7°C i +10°C!
A więc po obniżeniu temperatury powietrza w instalacji poniżej tych wartości nastąpi wykroplenie wody, która pozostanie w rurociągach instalacji w postaci skroplin.
Skoro wiesz już, jak dużym zagrożeniem w poprawnej pracy instalacji sprężonego powietrza jest gromadzenie się skroplin – zwłaszcza w okresie zimowym – przyjrzyj się temu, jak zadbać o sprawne ich usuwanie z instalacji.
Większość układów przygotowania powietrza montowanych na końcach instalacji pozwala na ręczny bądź automatyczny spust kondensatu. Ponieważ ręczny spust kondensatu wymaga manualnego aktywowania tej funkcji, to wymaga także pilnowania, czy ilość zgromadzonego kondensatu nie przekroczyła zalecanych przez producenta wartości.
Układy z automatycznym spustem kondensatu funkcję spustu realizują same po osiągnięciu odpowiedniego poziomu skroplin. Funkcja ta może być realizowana w zależności od poziomu skroplin w zbiorniku lub być uzależniona od nastawy czasowej zaworu automatycznego.
Każdy zbiornik sprężonego powietrza ma w swojej dennicy miejsce gdzie wkręcony jest ręczny bądź automatyczny zawór spustowy. Sytuacja z opróżnianiem z kondensatu jest analogiczna jak przy układach przygotowania powietrza.
Nie zapomnij, że po okresie letnim, w którym powietrze posiada znacznie większą wilgotność niż w okresie zimowym, w instalacji sprężonego powietrza może znajdować się znaczna ilość skroplin. Zwłaszcza gdy uszkodzeniu lub zatkaniu uległy automatyczne zawory spustowe lub gdy obsługa techniczna nie dokonywała regularnych ręcznych spustów skroplin...
Dlatego właśnie tak ważne jest sprawdzenie poprawności działania układów spustowych.
Zwróć przy tym uwagę czy poziomy kondensatu nie są zbyt duże i czy po uruchomieniu spustu zawory poprawnie się zamykają.
Niekiedy konieczne okazuje się także wyczyszczenie zaworów spustowych, gdyż kondensat zanieczyszczony olejem ze sprężarki powoduje zalepianie otworów spustu lub przyklejenie pływaków w układach automatycznego spustu.
Jak wiesz, kondensat gromadzący się w układach i instalacji sprężonego powietrza może być zanieczyszczony olejem pochodzącym ze sprężarki. Dlatego bezpośrednie odprowadzanie skroplin do systemu kanalizacyjnego zakładu jest niedopuszczalne.
Aby zapobiegać zanieczyszczeniom środowiska przez związki ropopochodne, w układach drenażowych systemów pneumatycznych instalowane są układy odolejaczy i separatorów oleju. Ich działanie polega na gromadzeniu w sobie emulsji wodno-olejowej (kondensatu z instalacji), wychwytywaniu oleju przez wkład separatora (granulat absorbera) i usuwaniu do kanalizacji czystej wody.
Jest to stosunkowo prosty mechanizm, jednak jego załamanie może mieć niezbyt przyjemne konsekwencje. Dlatego koniecznie sprawdź drożność wszystkich przewodów, którymi przepływa kondensat i woda. Sprawdź również stan wkładów separatora oleju (stan absorbera), gdyż to od nich zależy skuteczność procesu oczyszczania.
W każdej instalacji przemysłowej występuje układ przygotowania powietrza, a niejednokrotnie jest takich układów nawet kilka. Mamy bowiem do czynienia z:
Wszystko to zależy od jakości powietrza jaka jest oczekiwana w stosowanej w twoim zakładzie technologii.
Na tym etapie, sprawdzić powinieneś stan wkładów filtrujących w układach przygotowania powietrza oraz sprawdzić działanie smarownic.
Wykorzystaj fakt, że firmy produkujące oleje do układów pneumatycznych proponują kilka rodzajów oleju w zależności od potrzebnej klasy lepkości. Zwróć uwagę na zmiany lepkości oleju w zależności od temperatury otoczenia.
Pozwoli ci to odpowiednio wcześniej zmienić olej w smarownicach, dzięki czemu zmiana temperatury otoczenia nie wpłynie na funkcjonowanie twoich urządzeń pneumatycznych, a jakość i wydajność ich pracy pozostanie na maksymalnym poziomie.
Przygotowanie sprężarkowni do okresu zimowego to kolejne zadanie na liście do wykonania.
W okresie letnim, praca sprężarki wiąże się z koniecznością utrzymywania temperatury w sprężarkowni na odpowiedni niskim poziomie. Niestety, w naszym klimacie powietrze pobierane przez sprężarkę albo jest zanieczyszczone pyłem w czasie okresów suchych albo zawiera dużą ilość wilgoci w okresach deszczowych i przy wyjątkowo wysokich temperaturach.
Chcąc nie chcąc, musi to wpływać na stan dużego obciążenia układu osuszacza oraz na stan układu chłodzenia sprężarki i powoduje konieczność częstego czyszczenia chłodnic z pyłu. Stan filtra wlotowego także wymaga uwagi, przede wszystkim w postaci wymiany filtrów zabrudzonych pyłem.
Warto zadbać także o czystość chłodnicy i filtra wlotowego oraz skontrolować pracę osuszacza.
Nie mniej ważne jest sprawdzenie samego pomieszczenia sprężarkowni pod kątem sprawności i szczelności kanałów czerpni powietrza i kanału wylotowego, a także klap i żaluzji wlotowych, o ile kanały są w nie wyposażone.
Na koniec, pamiętaj o konieczności utrzymania temperatury w tym pomieszczeniu powyżej 0°C. W przeciwnym razie zgromadzona w osuszaczu woda spowoduje w przypadku zamarznięcia jego całkowite zniszczenie i awarię sprężarki.
Z konserwacją i ochroną instalacji pneumatycznej jest trochę jak z muszkieterami. Gdy jeden element spotka awaria, wpływa to na cały układ. Dlatego nie ma tu miejsca na półśrodki.
Jeśli zastanawiasz się nad tym, czy stać cię na pełne rozwiązanie, to zastanów się lepiej czy stać cię na półśrodki + wysokie koszty naprawy wynikające z pominięcia części elementów w przypadku awarii?
Zauważ, że poszczególne kroki nie różnią się znacznie w zakresie ważności. Każdy odgrywa swoją rolę i jeśli o któryś nie zadbasz, wtedy cała uwaga skupione na krokach pozostałych będzie marnowaniem czasu i pieniędzy.
Ale jeśli tylko spojrzysz na całość i zadbasz o każdy element, uzyskasz to, czego potrzebujesz. Bezpieczeństwo i oszczędność.
W sumie, naliczyliśmy 26 elementów, które musisz sprawdzić, jeśli chcesz, aby Twoja instalacja przygotowana była nawet na najbardziej surowe warunki.
Nie musisz jednak sam o wszystkich pamiętać! Przygotowaliśmy dla Ciebie listę zadań do wykonania, z którą możesz natychmiast przejść do sprawdzenia kolejnych elementów swojej instalacji..
